"Gestructureerder werken aan de kwaliteit van je team en school"
Lisette Uiterwijk is opleidingscoördinator van de Master Educational Leadership (MEL). Ze geeft ook les binnen deze master. Daarnaast is ze associate lector Leiderschap bij Penta Nova. Ze promoveerde aan de Universiteit van Amsterdam op onderzoeksmatig leiden en leren in het basisonderwijs. Een blik op de MEL vanuit deze coördinator én kerndocent.
Klaar voor een verdiepingsslag?
De Master Educational Leaderschip is een heel mooie master voor schoolleiders die een verdiepingsslag willen maken. De managementmatige kant van het leiderschap heb je intussen wel in de vingers; het primaire aansturen van je team in de praktijk van alledag gaat je goed af. Je bent eraan toe om een stap verder te zetten in de kwaliteitsontwikkeling van je team en school. De MEL leert je om veel gestructureerder te werken aan kwaliteit. Je komt kritischer in je werk te staan, baseert jezelf niet zomaar op intuïtie, je gaat niet mee met de waan van de dag maar maakt veel bewustere keuzes. Dat is in mijn ogen echt de meerwaarde van deze master. En: je neemt anderen daarin mee. Niet alleen je eigen team, ook de omgeving van de school. Want je werkt als school altijd samen met verschillende partijen.
Drie met elkaar verweven leerlijnen
De master bestaat uit drie leerlijnen: een themalijn (leiderschapstheorie), een persoonlijke lijn (werken aan je persoonlijke doelen) en een onderzoekslijn (hoe ga je te werk als onderzoeksmatig schoolleider?). We zorgen ervoor dat deze drie lijnen continu met elkaar zijn verweven. Stel je wilt een bepaalde verandering doorvoeren binnen jouw school. Daar zoom je dan in de themalijn op in vanuit de theorie. In de persoonlijke lijn haal je een voorbeeld op uit je eigen praktijk en daar koppel je persoonlijke leerdoelen en actiepunten aan. In de onderzoekslijn leer je hoe je onderzoek gebruikt om de verandering door te voeren. Wat voor data heb je bijvoorbeeld nodig om tot een onderbouwde verandering te komen? Zo leggen we waar mogelijk steeds weer linken.
Wetenschappelijke literatuur vertaald naar jouw praktijk
Zelf verzorg ik bijeenkomsten binnen de themalijn. Hierin kijken we naar alle verschillende theorieën rondom leiderschap. Wat vind jij nou goed leiderschap en wat zegt de wetenschap daarover? We leggen telkens weer de link naar wetenschappelijke literatuur – en daar is er veel van! In vergelijking met universitaire masters richten we ons heel erg op de praktijk. We leggen dus altijd een verbinding tussen theorie en schoolpraktijk. Hoe pak jij iets aan binnen jouw context? In vergelijking met andere hbo-masters geven we onze studenten de keuzevrijheid om zich te verdiepen in waar ze zelf mee bezig zijn op hun school. Ze bepalen zelf waar ze een literatuurstudie naar willen doen. Naar gespreid leiderschap bijvoorbeeld wat een actueel onderwerp is, of naar transformationeel of onderzoeksmatig leiderschap. Wanneer onderzoeksvaardigheden aangeleerd worden, doen ze dat met behulp van zelfgekozen data uit de eigen school. En wanneer het gaat over samenwerken met de omgeving geven de studenten een meer-partijensamenwerking in de eigen strategische schoolomgeving vorm, waarbij ze op zoek gaan naar hun specifieke gezamenlijke ambitie.
Breder kijken dan je gewend bent
In de praktijk heeft eigenlijk iedereen zijn eigen onderwijsbril op. In de MEL stimuleren we onze studenten juist om breder te kijken. Zo organiseren we in het eerste jaar een externe oriëntatie: de schoolleiders gaan dan meelopen met een leidinggevende buíten het onderwijs. Hoe krijgt leiderschap vorm in een andere branche? En wat kunnen onze studenten daar weer van leren? In het tweede jaar organiseren we een internationale studiereis. Dit keer ligt de focus wel op het onderwijs, maar dan onderwijs in het buitenland. Hoe doen schoolleiders het daar? Binnenkort gaan we naar Schotland, we zijn ook al naar Finland, IJsland, Estland, Slovenië, Israël en Groot Brittannië geweest. De groep heeft de bestemming zelf in de hand. Gezamenlijk bepalen ze een thema waarin ze zich over de grens willen verdiepen. Daar bedenken ze onderzoeksvragen bij en afhankelijk van thema en onderzoeksvragen kijken ze welk land het meest geschikt is.
Vaarwel aannames
Wie deze master doet, zal niet meer zo snel iets roepen of zomaar aannames doen. We hameren er steeds op dat je alles altijd moet kunnen onderbouwen. Ofwel met bestaande wetenschappelijke onderzoeken, ofwel door zelf een onderzoek te doen (er zijn allerlei subsidies beschikbaar). Je zult merken dat je daardoor ook kritischer gaat kijken naar wat ánderen zeggen. Zo hadden we het recent in de opleiding nog over de uitspraak van VO-raad dat het niveau van de brugklassers omlaag is gegaan in het voortgezet onderwijs. En dat dat vast en zeker te maken heeft met het lerarentekort. De VO-raad staat goed aangeschreven, maar blijf wel kritisch kijken naar wat ze zeggen. Wat is hun onderbouwing? Wat maakt nu dat ze denken dat het lerarentekort de oorzaak is? Wellicht zijn er wel heel andere oorzaken? Die kritische houding vinden we heel belangrijk en het is mooi om te zien dat studenten die ook echt (verder) ontwikkelen.
Enthousiast en leergierig
Naast mijn rol als opleidingscoördinator vind ik het elke keer weer leuk om ook studiebijeenkomsten te mogen verzorgen. De MEL-studenten zijn zeer enthousiast. Het zijn zonder uitzondering schoolleiders die veel willen weten en leren. Ik vind het heel mooi om daarmee samen te werken én om te zien hoe ze onderling samenwerken. De opleiding kent veel momenten van zelfreflectie maar ook onderlinge interacties. Want je leert ook veel van elkáár als je je jezelf en je eigen organisatie wilt verbeteren.
Wil jij meer weten over de opleiding? Hier vind je meer info over de opleiding Master Educational Leadership. Haak ook gerust aan bij een van onze volgende (online) voorlichtingen. Lisette of een van haar collega’s vertelt je alles over de opleiding en je kunt zo al je vragen stellen.