Een geweldige impuls op mijn dagelijkse werk

De flow van informeel leren

Wie in onze scholengroep directeur wordt, moet de opleiding tot schoolleider volgen. In eerste instantie de opleiding Schoolleider Basisbekwaam. Daarna volgt Schoolleider Vakbekwaam. Omdat ik al best wat masters en post-hbo’s heb, mocht ik bij uitzondering instromen in Vakbekwaam. In overleg met de opleidingsmanager heb ik gekozen voor de seminarvariant. Ik houd van sparren, informeel leren, ga graag de diepte in en zo’n opleiding biedt je meer kansen in je netwerk. Bij de eenjarige opleiding heb je schooldagen waarin je elkaar ontmoet, maar daarna gaat ieder zijn eigen weg en in de tussentijd heb je weinig contact met elkaar. Tijdens elk tweedaags seminar leer je ook buiten de lesmomenten om veel van elkaar; tijdens het eten, ’s avonds. Dan gebeuren er mooie dingen, je hebt een bepaalde flow met elkaar. En ook in de tussenliggende periodes heb je veel contact met elkaar. Juist dat spreekt mij zo aan. 

Eigen twist

Wat ik ook heel erg waardeer, is de ruimte voor eigen inbreng. Natuurlijk moet je bepaalde competenties aantonen, maar binnen de opdrachten krijg je alle ruimte om daar je eigen twist aan te geven. De opdrachten zijn niet in beton gegoten. Je werkt veel onderling samen. In mijn groep zit een flink aantal mensen die binnen het voortgezet onderwijs werken. De lesstof richt zich op zowel po, vo als mbo. Tegelijk leer je veel van de verschillende manieren van werken. Een concreet voorbeeld: ik werk op een kleine basisschool met 120 leerlingen. Een collega die op een vo-instelling werkt met 2.000 leerlingen houdt op een totaal andere manier overzicht. We leren van elkaar.

Critical friend en leerkring

Naast de zes seminars van twee dagen plan je zelf drie coachgesprekken in met je ‘critical friend’. Liefst geen directe collega binnen je eigen bestuur, maar iemand die echt met een frisse blik naar jou kijkt – en andersom. Deze leest bijvoorbeeld jouw stukken die je moet inleveren mee. Daarnaast maak je deel uit van een leerkring: een groep van acht mensen – inclusief je critical friend – met wie je tijdens de seminars maar ook daarbuiten reflecteert. Dat werkt nu eenmaal beter in een kleinere, veilige groep die je persoonlijk steeds beter leert kennen dan in een grote studiegroep van 21 mensen. Binnen onze studiegroep zijn er drie leerkringen. Ik houd van dat persoonlijke en vind het fijn dat Penta Nova daar veel aandacht aan schenkt. Ga je bijvoorbeeld op bedrijfsbezoek, dan zit je weer in een ander groepje. En bij de opdrachten wissel je ook van mensen met wie je samenwerkt. Zo leg je steeds weer andere verbindingen. Eigenlijk krijg je er een soort denkkracht bij: de denkkracht van de groep. Je verbreedt je eigen netwerk. Uiteindelijk zijn we allemaal collega’s, alleen niet op dezelfde school. Iedereen kijkt vanuit zijn of haar eigen context en dat heeft echt meerwaarde. ‘Heb je hier al eens aan gedacht?’ of ‘Dat heb je echt goed gedaan’ – het is gewoon fijn om dat te horen van mensen die op dezelfde plek staan als ik.

Nooit droog, altijd interactie 

De leerkring hoort bij de persoonlijke lijn van de opleiding. Daarnaast is er de themalijn van inhoudelijke, meer theoretische lessen over bijvoorbeeld verschillende strategieën en perspectieven. Dat klinkt misschien droog, maar je wordt continu aan het werk gezet. Het onderwerp financiën wordt heel leuk aan de hand van opdrachten rondom je eigen begroting aangeboden. Ook is er een onderzoekslijn: Je krijgt een PAL-maatje (Peer-Assisted-Leadership) en gaat bij elkaar op de werkvloer kijken. Je loopt een dag/dagdeel (3x) mee en bent ‘de vlieg op de muur’ die in de haarvaten van de school meekijkt. Deze observaties geven een schat aan data die je vervolgens via analyse vertaalt naar twee gedragslijnen in leiderschap van de ander. Je kijkt op een waarderende manier zonder oordeel en zonder te coachen. De eindopdracht bestond uit een een presentatie over wat je je maatje ziet doen in zijn of haar leiderschapsstijl, volgens het model van Bossert en Dwyer (1982). Super leuk en heel leerzaam.

Direct toepasbaar

De opleiding is voor mij echt een impuls voor mijn dagelijkse werk. Je koppelt theoretische verdieping aan je eigen praktijk en je werkt aan je professionele identiteit. Theoretisch ben ik al redelijk onderlegd; een flink aantal van de boeken stond al in mijn boekenkast. Maar de eigen benadering van de kerndocenten geeft weer nieuwe inspiratie. Sowieso brengt de opleiding mij veel plezier en inspiratie. Zeker de boeken en artikelen die net uit zijn, daar word ik heel blij van. Iets wat ik direct kon toepassen in mijn eigen praktijk is het principe van ‘deep democracy’. Elke seminardag starten we met een incheck moment. Hoe zit iedereen erin? Waar ben je mee bezig of wat houdt je bezig? Dat kunnen ook minder leuke dingen zijn, op school of privé. Dit inchecken doe ik nu ook bijvoorbeeld tijdens vergaderingen op school. Even boven de materie hangen en de waan van de dag loslaten, dat werkt heel goed. Wat helpt is dat ik een heel enthousiast team heb van mensen die vooruit willen en dingen willen uitproberen. Soms moeten we juist ook heel hard lachen als we iets nieuws proberen. En ik vraag steeds feedback. We gaan er samen voor.

Aanrader!

Je persoonlijke praktijktheorie verbreden en verdiepen. Je netwerk. De blik van de docenten. Ik zou deze opleiding én de seminar variant zeker aanraden. Verdiep je er wel even in van tevoren; voer intakegesprekken en kijk waar je een klik mee hebt. Er zijn ook veel mensen die liever juist de reguliere variant volgen. Binnen mijn bestuur zijn er zes collega’s die deze opleiding volgen; drie doen de seminar variant, drie de dagvariant. Het moet bij je passen. Mocht je denken dat je tijdens de seminars geen persoonlijke ruimte hebt, vrees niet. Wil je je even afzonderen, dan kan dat. Er zit geen verplichting in om ’s avonds nog iets te drinken in de bar. Doe waar jij je goed bij voelt!

Wil jij meer info over de opleiding Vakbekwaam? Haak dan aan bij de volgende voorlichting.